Je huis is je veilige haven: een toevluchtsoord om aan het einde van de dag naartoe terug te keren, en de plek waar we onze meest persoonlijke tradities beoefenen. Wanneer we ons huis de waardering geven die het verdient, creëren we een omgeving die ons troost en steunt, en die ons de energie geeft voor wat het leven ons nog gaat brengen. De ideeën om je huis te decoreren zijn eindeloos – kleurrijk of neutraal, overdadig of sober, high design of budgetvriendelijk – maar het Japanse concept van wabi-sabi is een lichtend voorbeeld van hoe je een warme, gastvrije ruimte voor iedereen, maar vooral voor jezelf kunt maken.
Het is niet eenvoudig om uit te leggen wat wabi-sabi is, maar kort gezegd gaat het om de schoonheid van de imperfectie. Het draait om de nederig makende effecten van veroudering en tijd: de simpele, rustige kwaliteit van de natuur, de vluchtigheid en ambiguïteit van het leven zelf. Als we de principes van wabi-sabi betrekken op de vormgeving van ons huis, vullen ze onze heilige plekken met de wijsheid van de natuur: Do more with less. Slow down. Live humbly. Move with intention. Pay attention. Find beauty in unexpected places.
Maar deze ogenschijnlijk simpele stelregels worden complexer als je ze toepast op de immer veranderende wervelwind die hoort bij de drukte van het dagelijkse leven. Als jouw huis een beetje lijkt op het mijne (waar een grappig klein kereltje van alles oppakt om het op een andere plek weer achter te laten), zal het huis langzamerhand veranderen in een chaos, tot het aan het eind van de dag meer op een stressvolle rotzooi lijkt dan op een toevluchtsoord. Daarom heb ik de wabi-sabi mindset meer dan ooit nodig, om te kunnen omgaan met mijn rommel en om mijn energie - en mijn ruimte - terug te brengen naar wat het hoort te zijn.
Dus, wat betekent wabi-sabi voor ons? Het leidt ons weg van een verstikkend perfectionisme, status en het ophouden van de schijn, en voert ons naar de creatie van nuchtere en prettige woningen. Het maakt van ons huis een veranderende verzameling van dingen die leuk en inspirerend zijn, door het te decoreren met wat de natuur ons geeft. Het herinnert ons eraan dat objecten mooi kunnen zijn (of vreemd of merkwaardig) omwille van de schoonheid en dat ze niet nuttig hoeven te zijn in de traditionele zin. Het betekent daarnaast dat voorwerpen met een functie ook gewoon mooi kunnen zijn. Het geeft aan dat de maatschappij succes op een compleet andere manier definieert dan wij. Wabi-sabi leert ons om blij te zijn met de dingen die we hebben, maar dat we meer zijn dan onze luxe bezittingen. Deze beleving van de wereld laat zien dat je leven veel fijner kan zijn als je simpel en eenvoudig leeft, dan als je altijd maar op zoek bent naar de volgende luxe in je leven. Een andere liefhebber van wabi-sabi, Leonard Koren, schreef hierover: “Beperk je tot de essentie, zonder de poëzie los te laten.”
Ik denk dat we eigenlijk op zoek zijn naar deze poëzie. We willen dat ons huis warm en vertrouwd is, speels en intiem, maar die poëtische charme bereiken we niet met een perfect ingerichte showroom vol nieuwe en glimmende voorwerpen. Laat je huis ademen en veranderen en mooi zijn op zijn eigen unieke manier, zelfs als je dingen hebt die eigenlijk een beetje, nou ja, 'lelijk' zijn. Repareer en hergebruik jouw geliefde voorwerpen telkens opnieuw. Betoon eer aan de rommel in de kamer, omdat het vaak een teken is van een vol leven. Raak bevriend met de imperfecties en de bijzonderheden van jouw huis.
Zijn het niet juist de eigenzinnigheden van mensen die ons aantrekken in onze vrienden en familieleden? Behandel je huis daarom op dezelfde manier en vul het met planten, foto’s en bezittingen die waarde voor je hebben, gewoon omdat ze je herinneren aan geliefden, plekken waar je bent geweest of die je elke dag opnieuw terugbrengen naar jezelf. In mijn huis bewaar ik daarom cadeaus van vrienden die aan de andere kant van de wereld wonen, aan de muur hangen uitgeknipte tijdschriftartikelen en collages die ik nog op school heb gemaakt, er staan vazen vol zelf geplukte bloemen, geliefde boeken, opgelapt vintage textiel, zelf getimmerde krukken in alle mogelijke maten, en nog veel meer alledaagse dingen die ik gedurende mijn leven heb verzameld.
Het zijn niet de voorwerpen waarover in design-blogs of tijdschriften wordt geschreven, maar het zijn de dingen die ons menselijk maken en die ons herinneren aan de perfect imperfecte levensweg die wij allemaal bewandelen. En dat is, voor een deel, waar het bij wabi-sabi om draait: de schoonheid die ontstaat als we thuiskomen, waar we worden herinnerd aan wie wij, met al onze imperfecties, zijn.