Heb je de kracht van actief luisteren al ontdekt? Verbeter en verdiep nu je relaties met deze deskundige tips om een betere luisteraar te worden. 

Om succesvolle, diepe, betekenisvolle relaties op te bouwen wordt er één vaardigheid vaak over het hoofd gezien of onderschat. En dat is luisteren. 

Of het nu in onze persoonlijke of professionele relaties is, echt luisteren en begrijpen wat de ander zegt maakt een enorm verschil in hoe we verbinden, in gesprek gaan en ons inleven in een ander.  

Een goede luisteraar is niet iemand die alleen stil is en af en toe knikt; luisteren is een actieve en krachtige oefening die de manier waarop we gesprekken voeren en ons verbinden met onze familie, vrienden, partners of collega’s, aanzienlijk kan verbeteren. 

Dus als je klaar bent om de kracht van actief, aandachtig luisteren te ontdekken, scroll dan verder om erachter te komen waarom het zo belangrijk is, en lees tips van deskundigen om je luistervaardigheden direct te verbeteren.  

WAAROM IS LUISTEREN ZO BELANGRIJK? 

Natuurlijk is simpelweg luisteren essentieel in ons dagelijks leven. Luisteren naar muziek onderweg naar ons werk, luisteren naar de barista die je koffiebestelling omroept, luisteren naar nieuws, of een saaie werkbespreking. Maar heb je wel eens stilgestaan bij het verschil tussen horen wat de ander zegt en oprecht luisteren? 

Waar de één een passieve interactie is, eist de laatste diepe concentratie, actieve betrokkenheid en mindfulness. Het betekent ook veel meer dan aandacht schenken aan de woorden; deskundigen zijn het erover eens dat de toonhoogte, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen een belangrijk onderdeel zijn in het communiceren van wat we echt bedoelen. 

Als je een goede luisteraar bent kun je relaties opbouwen, vertrouwen winnen, en het begrip tussen mensen verdiepen.

“Uit mijn ervaring blijkt dat de kracht van luisteren ligt in het vermogen om empathie en begrip te ontwikkelen,” legt Bayu Prihandito uit, psycholoog, life coach en de oprichter van Life Architekture.  

“Als we echt luisteren, geven we de ander een gevoel van waardering en bevestiging, door uit te spreken dat hun gedachten en gevoelens belangrijk voor ons zijn. Ik geloof dat het fundamenteel is voor het opbouwen van vertrouwen en sterke relaties.” 

Dr. Craig Kain, psycholoog en psychotherapeut met meer dan 30 jaar ervaring in zijn privépraktijk, is het daarmee eens. “Goed luisteren is cruciaal bij het opbouwen en onderhouden van relaties, omdat de dynamiek van onze intiemste menselijke relaties kan worden teruggebracht tot drie dingen: we willen ons veilig voelen, we willen ons begrepen voelen en we willen ons belangrijk voelen,” legt hij uit. 

“Begrepen worden is het allerbelangrijkste, omdat ons gevoel van belangrijkheid en veiligheid daarop berust. Luisteren is de sleutel tot begrijpen.” 

Met de voordelen van een betere luisteraar in gedachten, bekijken we de tips van deskundigen om dit alles in de praktijk te brengen. 

6 TIPS VAN DESKUNDIGEN OM BETER TE LUISTEREN 

1. Wees in het nu 

“Het is ontzettend belangrijk om in het nu te zijn tijdens een gesprek,” zegt Prihandito. “Dit betekent geen afleidingen of persoonlijke zorgen, je telefoon uitzetten en je volledig op je gesprekspartner richten. Met bewuste mindfulness kunnen we de volledige essentie van onze communicatie begrijpen, zowel verbaal als non-verbaal.” 

2. Actief betrokken zijn 

Luisteren is geen passieve bezigheid, en we willen allemaal het gevoel hebben dat we worden gehoord. “Om je aanwezigheid, betrokkenheid en interesse te bevestigen, kun je knikken, oogcontact houden of verbale bevestigingen gebruiken,” merkt Prihandito op. “Samenvatten of herhalen wat je gesprekspartner heeft gezegd (reflectieve reacties) is nog een goede manier om te laten zien dat je actief luistert, hun gedachten verwerkt en hun gevoelens valideert.” 

3. Onderbreek je gesprekspartner niet 

Ook al klinkt het als een vrij voor de hand liggend advies, merkt Kain op dat dit in werkelijkheid voor veel mensen moeilijker is dan we beseffen. Het gaat niet alleen om het onderbreken van iemands verhaal; afgeleid raken, je aandacht verleggen naar je telefoon of zelfs afgeleid worden door wat je wilt gaan zeggen, telt allemaal als onderbreken. Hij stelt voor om te reflecteren: “een oefening om beter te kunnen luisteren is om gewoon een dag of twee te letten op hoe vaak we iemand onderbreken met wie we in gesprek zijn.”  

4. Meer dan alleen woorden 

“Een manier om je luistervaardigheden te verbeteren is te doen wat therapeuten doen en te luisteren naar gevoelens, niet alleen naar inhoud,” zegt Kain. “Hoewel therapeuten zeker naar de woorden luisteren, luisteren we ook naar de emoties die worden geuit, samen met andere manieren waarop mensen informatie overbrengen, zoals lichaamstaal. Iemand laten weten dat je ziet hoe strak hun kaak is geklemd of hoe ontspannen ze lijken, kan ook een manier zijn om iemand te laten weten dat je luistert.” 

5. Denk aan het ‘waarom’ 

“Nog iets wat therapeuten doen als ze naar een cliënt luisteren, is zichzelf afvragen: 'waarom vertellen ze mij dit?’” zegt Kain. “Vaak zit er in het verhaal van iemand een verlangen verborgen dat indirect wordt geuit. Een andere manier van luisteren is het horen van deze verborgen verlangens en ze ter sprake te brengen als dat mogelijk is. Als onze partner bijvoorbeeld vertelt dat hij of zij uitgeput is door de kinderen, kunnen we reageren met het voorstellen van wat meer vrije tijd. We kunnen een oppas regelen en een date night plannen. Ook als een vriend of vriendin ons vertelt hoe alleen hij of zij zich voelt, kunnen we ze meenemen voor een kopje koffie.” 

6. Zorg dat je een open mind hebt 

Voor Prihandito is een van de belangrijkste regels van luisteren een niet-oordelende houding. “Je kunt beter niet meteen reageren en in plaats daarvan proberen het standpunt, de gevoelens en de meningen van de spreker te begrijpen,” legt hij uit. “Plaats jezelf eerst in hun schoenen, voordat je reageert op wat je gesprekspartner deelt.”