Het onderling uitwisselen van constructieve feedback zorgt voor een goede werksfeer en positieve connecties tussen collega’s. Maar werkt deze 360°-benadering ook voor relaties buiten de werkvloer? Rituals zoekt het uit

In veel bedrijven is de 360°-benadering van feedback geven al heel gewoon. Dat betekent dat je constructieve feedback krijgt van je manager, en dat jij ook de kans krijgt om feedback terug te geven. Het idee om feedback te geven en te ontvangen kan eng zijn. Het kan je een angstig gevoel geven, en je kunt je authentieke gedachten en emoties uit het oog verliezen. Maar Silicon Valley startups prijzen het houden van open, eerlijke feedbackrondes juist aan, omdat ze het zien als een van de redenen voor hun succes. Marco Zappacosta, CEO van Thumbtack, een Amerikaans digitaal platform dat gebruikers helpt om betrouwbare professionals te vinden voor het verbouwen van hun huis, schreef een artikel over Fast Company, waarin hij opmerkt: “De eerste keer dat we 360°-beoordelingsgesprekken voerden, zie ik als een beslissend moment voor onze bedrijfscultuur, al zag ik dat toen nog niet zo.” Marco koos ervoor om openhartig zijn eigen feedback te delen en spoedig daarna wilden andere teamleiders hetzelfde doen. “We maakten een compilatie van onze 360°-beoordelingen in één document, deelden ze eerst binnen het Leadership team, en stuurden ze vervolgens door naar iedereen in het bedrijf. Op die manier wilden we laten zien dat iedereen, inclusief ikzelf, de kans krijgt om te groeien en zich te verbeteren.” Sinds die tijd heeft Thumbtack meerdere prijzen gewonnen vanwege de werksfeer binnen het bedrijf.Met dit in gedachten, kun je je afvragen of deze gestructureerde feedback ook werkt voor andere soorten relaties buiten de werksfeer, zoals de relatie met je partner. 

360°-feedback: de nieuwe therapie

Kim Scott, voorheen leidinggevende bij Google en Apple en nu auteur van The New York Times bestseller Radicaal Openhartig [oorspronkelijke titel: Radical Candor], schrijft dat er vier soorten feedback bestaan, waarvan radicale openhartigheid de meest effectieve en vriendelijke is. Per slot van rekening moet het geven van feedback, of het nu een compliment of kritiek is, voortkomen uit een werkelijk gevoel van betrokkenheid met de andere persoon, zeker als het gaat om een vriend(in), familielid of partner. Door eerlijk en direct te zijn, zonder te betuttelen of agressief te worden - want dat is de essentie van Radicaal Openhartig - kun je effectief feedback geven. De drie andere soorten feedback die Scott in het boek beschrijft, zijn minder positief. Het is het soort feedback dat iedereen wel eens heeft ervaren. Iemand die continu kritiek levert zonder empathisch te zijn naar de ontvangende partij, is Onhebbelijk Agressief. Iemand die altijd aardig doet om spanningen te vermijden en complimenten geeft over dingen die dat niet verdienen, en toch geërgerd reageert als er niets verandert, is Rampzalig Empathisch. En iemand die zich meer zorgen maakt over hoe ze zelf overkomen en daarom niet zegt wat er gezegd moet worden, is Manipulatief Onoprecht. Eerlijke en betrokken feedback kan enorm krachtig zijn, omdat het mensen helpt om “de skills te ontwikkelen die ze nodig hebben om te slagen en om ze te leren wat ze meer en wat ze minder moeten doen,” schrijft Scott.  

In iedere relatie “kun je het beste zo vroeg mogelijk beginnen met het leveren van constructieve kritiek,” voegt Scott eraan toe. Probeer het als volgt te zien als je het moeilijk vindt om feedback te geven: als je spinazie tussen je tanden hebt zitten, wil je dat zo snel mogelijk weten. En de beste manier om met succes feedback te geven in wat voor relatie dan ook, is door het uit te proberen, tot je de formule voor succes voor een open communicatie in je relatie hebt gevonden. 

Zoek de blinde vlekken

Zowel thuis als op het werk kan het zinvol zijn om “constructieve kritiek te leveren, omdat het je opmerkzaam maakt voor de blinde vlekken,” zegt dr. Marianne Trent, klinisch psycholoog. Een blinde vlek is inconsequent gedrag dat niet overeen komt met waar je zelf in gelooft. Bijvoorbeeld, als je partner altijd vertelt hoe relaxed hij is, terwijl hij in werkelijkheid heel pietluttig is en snel geïrriteerd raakt. Hij wil dan zó graag deze tegenovergestelde eigenschap uitstralen dat hij onbewust zijn relaxte manier van leven uitvergroot voor iedereen behalve zichzelf. Binnen de psychologie is dit bekend als het Dunning-krugereffect. Twee wetenschappers ontdekten dat mensen die een bepaalde vaardigheid missen, bijvoorbeeld goed kunnen luisteren, hun eigen prestaties op dat vlak hoger inschatten dan ze in werkelijkheid zijn. Feedback is daarom cruciaal om je authentieke zelf te begrijpen en te leren deze “blinde vlekken” te ontwikkelen, zowel thuis als op het werk.  

Feedback is essentieel als het gaat om persoonlijke groei en zelfontwikkeling. Uit een onderzoek door de Harvard Business Review bleek dat 72% van de werknemers graag feedback krijgt, met name negatieve feedback, zodat ze eventuele tekortkomingen in hun werk kunnen verbeteren. Mensen hebben open en eerlijke feedback nodig voor hun persoonlijke groei en authenticiteit, dus het is logisch om het niet alleen in de werksituatie toe te passen. Iedereen wil graag echt begrepen worden, zelfs als dat betekent dat je moet accepteren dat er dingen zijn die je moet verbeteren. Nu je weet dat de mensen om je heen vaak eerlijke feedback willen, vind je het misschien minder eng om die te geven.  

Feedback in de thuissituatie

“Feedback is voor alle relaties goed. Niemand is perfect. Iemand die zichzelf wel perfect vindt, is geen plezierig gezelschap. Een 360°-feedbacksessie kan ook werken met je partner en zelfs met je kinderen en andere jongere familieleden,” zegt dr. Trent. In de thuissituatie, waar er zoals op het werk geen cultuur is voor het geven en ontvangen van feedback, kan het een gevoel van gêne, kwetsbaarheid of schaamte oproepen. Dr. Trent adviseert om “te starten en eindigen met iets positiefs, zodat het eerder aanvoelt als iets waar je mee vooruit kunt, niet iets wat iemand kan kwetsen. Je kunt ook specifieke voorstellen doen, stappen waar je actief iets mee kunt, zodat je partner weet hoe hij verder moet om een beter resultaat te bereiken.”  

Als je actief op zoek bent naar feedback van vrienden en familieleden, zegt dr. Trent, “kan het zinvol zijn om feedback te vragen van de mensen die begrijpen wat jij wilt bereiken. Het kan bijvoorbeeld goed zijn om iemand te hebben die jou zonder oordeel een constructieve mening geeft zonder er iets kwaads mee te bedoelen.” Tegen mensen die het heel erg moeilijk vinden om persoonlijk feedback te geven of te ontvangen, zegt dr. Tasha Eurich, een New York Times bestsellerauteur, dat we vaak “niet zo zelfbewust zijn als we denken. Het kan je helpen om beter te slagen in het leven als je een duidelijker beeld van jezelf hebt.” In haar boek Insight heeft ze  14 vragen opgesteld in de vorm van een quiz die je online kunt invullen op - je geeft eerst zelf antwoord op de vragen, en daarna kies je een vriend(in) of familielid om dezelfde vragen te beantwoorden over jou. Vervolgens kun je een rapport downloaden met feedback en inzichten.  

Als het geven van feedback buiten de werksfeer nieuw voor je is, begin je het best met kleine stapjes. Probeer deze momenten van feedback te zien als een manier om een gezonde, gelukkige relatie te ontwikkelen, en niet als iets negatiefs. Beschouw het als een cadeau om authentieke en oprechte feedback te ontvangen. Het kan je helpen om een betere partner, ouder of vriend(in) te worden.  

3 tips bij het geven van feedback

1. Maak het niet te persoonlijk  

Iedereen is verschillend als het aankomt op feedback, merkt Kim Scott op. “Het is belangrijk dat je neutraal begint. Zo kun je een inschatting maken van de reactie van de andere persoon.” 

Wees vriendelijk en zorgzaam bij het geven van feedback. Ga maar na… “als iemand je vertelt dat je iets verkeerd doet op een manier die laat zien dat ze om jou en om jouw ontwikkeling geven, ontstaat er een vertrouwensband met die persoon,” legt Scott uit. Vergeet dat dus niet als je feedback geeft. 

2. Geef snel feedback 

Plan regelmatig een moment van feedback, op dezelfde manier als je dat op je werk ook zou doen. Laat problemen niet onbesproken. Als je feedback hebt, kun je die het beste zo snel mogelijk geven, zodat beide partijen ervan kunnen leren en weer door kunnen.  

3. Geef niet alleen kritiek, maar ook complimenten 

“Het is even belangrijk om mensen te laten weten wat zij goed doen als wat zij minder vaak zouden moeten doen,” merkt Scott op. Wees specifiek over wat je goed en geweldig vindt aan wat de andere persoon doet.