Dromen geven een fascinerend kijkje in de keuken van je brein. Er is veel wat we er niet over weten. Wat wél vaststaat, is dat dromen net zo oud zijn als de mensheid zelf én de mensheid altijd met elkaar hebben verbonden.   

De grond verdwijnt onder je voeten, het landschap onder je wordt steeds kleiner en een koele wind blaast over je gezicht. Je strekt je armen uit - je vliegt! Het voelt zó echt en opwindend. Tot je wakker wordt. Ach, ‘het was maar een droom’, zeg je tegen jezelf. Maar toch ben je benieuwd: betekent het iets? En zo ja: wat?  

Het analyseren van dromen voor wijsheid of hulp, is van alle tijden en culturen. Dromen zijn meer dan alleen maar nachtelijke reflecties op je dag, en lijken uit een ander universum te komen. Een wereld waar de regels van het dagelijks leven niet gelden. Als we ons onderbewustzijn daarin de ruimte geven, wordt de grens tussen fantasie en werkelijkheid steeds vager en ontstaat er een wereld waarin alles mogelijk is. 

Aan de hemelpoort 

Het gevoel dat de ene wereld in de andere overgaat als we onze ogen sluiten, maakt dat dromen vaak worden gezien als de toegangspoort naar een meer spirituele wereld. Zo droomt de Hindi-god Vishnu over het ontstaan van het universum, terwijl hij in een diepe, meditatieve en haast trance-achtige slaap is. Indianenstammen gebruiken dromen al heel lang om met de geesten van hun voorouders te communiceren, en de oude Egyptenaren geloofden dat dromen boodschappen van de goden bevatten. Ze sliepen op 'droombedden' in tempels en bij het ontwaken stonden er speciale priesters klaar om alles uit te leggen. Dankzij het Egyptische Droomboek, dat in de buurt van de Vallei der Koningen werd gevonden, kunnen wij dat ook. Het boek komt uit 1350 v. Chr. en staat vol met dromen over het eten van krokodillenvlees, het splijten van stenen en het verzorgen van apen. Het is het oudste document over dromen ter wereld.  

Nu, meer dan drieduizend jaar later, zijn we nog net zo geboeid en gefascineerd door onze dromen als toen. In Japan wordt gedacht dat je eerste droom van het nieuwe jaar -  hatsuyume - je geluk voor het komende jaar voorspelt. Dromen over de berg Fuji of over een havik zouden wijzen op bijzonder veel geluk. Onderzoek wijst echter uit dat dromen niet zozeer de toekomst voorspellen, maar meer te maken hebben met ons recente verleden - en je brein helpen alle gebeurtenissen van de dag te verwerken.   

Waarom dromen we?

Een eenduidig antwoord op de vraag waarom we dromen is er (nog) niet, maar natuurlijk zijn er verschillende theorieën over. Eén daarvan is dat een droom het gevolg is van wat we die dag mee hebben gemaakt. Tijdens de REM-slaap verwerkt ons brein nieuwe informatie en slaat deze op. Zo ontstaan er langetermijnherinneringen. Dromen zouden een onderdeel - of bijwerking - van dit proces zijn. Dit gegeven staat ook wel bekend als het activatiesynthese-model, ontwikkeld door J. Allan Hobson en Robert McClarley. twee psychiaters die stelden dat fysiologische processen van de hersenen de oorzaak van onze dromen zouden zijn. 

Wat meer meaningful bekeken: er zijn ook mensen die ervan overtuigd zijn dat dromen een verlengstuk zijn van onze ‘wakkere’ staat, en eigenlijk een soort therapiesessie vormen terwijl je slaapt. Dromen zouden een manier zijn om emoties te verwerken, waardoor we rustig kunnen slapen - zelfs als we ons helemaal niet rustig voelen.  "Onze dromen weerspiegelen de wensen en verlangens van onze innerlijke geest," aldus droomdeskundige Machiel Klerk. “Door deze dromen te duiden, kunnen we op één lijn komen met onze innerlijke energie en een gevoel van richting en voldoening vinden.” 

Veel mensen hebben relatief simpele en gewone dromen, met onderdelen uit het dagelijkse leven. Maar er zijn ook mensen die regelmatig in metaforen en symbolen dromen. “De diepere betekenissen daarvan kunnen we blootleggen door er vanuit een poëtisch perspectief naar te kijken. Door af te stemmen op de suggesties van ons onderbewuste, navigeren we met meer plezier door het leven," zegt Klerk. "Ik geloof erin dat dromen een realistische weerspiegeling lijken te zijn van onze onbewuste processen." 

Ondanks dat de precieze werking van dromen nog vaak een punt van discussie is, zou je kunnen zeggen dat dromen het extra laagje vormen dat onze dagelijkse beslommeringen verrijkt. We stappen immers elke nacht opnieuw in de onbekende wildernis van onze eindeloze verbeelding. Zoals de Britse auteur Neil Gaiman zegt: "Mensen denken dat dromen niet echt zijn, omdat ze niet ‘gemaakt’, en daarom niet tastbaar zijn. Dromen zijn echt - maar ze bestaan uit standpunten, beelden en herinneringen..." En die zijn natuurlijk net zo belangrijk. Waar anders in het leven kun je gewoon je ogen sluiten en de hemel aanraken? 

  
Dit betekenen je dromen   

Ondanks dat er dus geen sluitend bewijs voor is, worden dromen door veel mensen gezien als persoonlijke gedachten over bepaalde dingen, gesprekken of thema’s die zich op dat moment in je leven afspelen. We zetten een aantal veelvoorkomende droomthema's voor je op een rij, en vertellen je waar ze mogelijk voor kunnen staan. 

Auto-ongeluk: je vreest mogelijk dat je de controle over je leven verliest. Ook kan het wijzen op faalangst of onverwachte hindernissen op je pad. 

Achtervolgd worden: weerspiegelt mogelijk het vermijden van bepaalde situaties of angst voor confrontaties. Ook kan het symbool staan voor overweldigende verantwoordelijkheden of emoties. 

Bekeken worden: symboliseert gevoelens van angst over hoe anderen over je denken. Ook kan het duiden op onzekere of paranoïde gevoelens.  

Blote voeten: staat voor verbinding met de natuur. Mogelijk verlang je naar eenvoud, vrijheid en een terugkeer naar de basis.  

Dood: dromen over de dood is meestal een metafoor voor een einde of een overgang. Denk aan het einde van een bepaalde levensfase of simpelweg de angst voor verandering. 

Examen doen: heeft mogelijk ook te maken met de angst voor oordelen van anderen. Ook kan het wijzen op de behoefte jezelf te willen bewijzen.  

Gevangen zitten: duidt op het gevoel dat je ergens in vast of klem zit, of van machteloosheid in een bepaalde situatie. Het kan duiden op de behoefte je los te maken van bepaalde beperkingen of op het verkennen van alternatieve oplossingen. 

Huis in brand: staat voor innerlijke onrust of heftige emoties. Deze droom wijst mogelijk op de behoefte opgekropte gevoelens naar boven te halen en los te laten, of om onopgeloste conflicten aan te pakken. 

Jackpot winnen: je verlangt naar rijkdom of andere vormen van succes. Ook kan het duiden op de hang naar financiële zekerheid of een leven vol gemak en luxe. 

Laat zijn of komen: symboliseert stress rondom deadlines, verplichtingen of gemiste kansen. Het kan ook duiden op faalangst, of de druk om aan bepaalde verwachtingen te voldoen. 

Naakt in het openbaar: deze droom wijst op kwetsbaarheid en de angst beoordeeld te worden. Ook kan het symbool staan voor een verlangen naar eerlijkheid en openheid. 

Niet kunnen bewegen: deze droom staat bekend als slaapverlamming en weerspiegelt gevoelens van gevangen of verlamd zijn terwijl je wakker bent. Het kan voorkomen tijdens periodes van stress of angst. 

Ontmoeten van een beroemdheid: suggereert het verlangen naar erkenning, succes of bevestiging. Het kan wijzen op verlangens bewonderd te worden en de behoefte speciaal te worden gevonden.   

Onvoorbereid examen moeten doen: duidt mogelijk op gevoelens van onvolmaaktheid of faalangst. Het kan wijzen op een gebrek aan vertrouwen in je eigen capaciteiten of het aangaan van een bepaalde uitdaging. 

Slangen: duiden op verborgen angsten of onbewuste verlangens. Denk aan verandering, genezing of verleiding, afhankelijk van de context van de droom. 

Verlies van tanden: wordt vaak geassocieerd met zorgen over hoe je eruitziet, je communicatie of je zelfvertrouwen. Het wijst mogelijk op machteloosheid of het gevoel dat je de controle begint te verliezen.  

Vallen: suggereert controleverlies of onzekerheid. Ook kun je het gevoel hebben dat je ergens in tekortschiet of faalt.  

Vliegen: staat symbool voor vrijheid en de afwezigheid van verplichtingen. Het kan wijzen op verlangens naar onafhankelijkheid en het verlangen bepaalde hobbels te overwinnen.  

Verlies: reflecteert gevoelens van verwarring of onzekerheid. Het kan wijzen op een gebrek aan richting, of het vinden van je eigen pad.  

Wandelen of rijden in het donker: wijst op gevoelens van onzekerheid of verwarring. Het kan er ook op wijzen dat je instincten moet vertrouwen, of dat je hulp moet vragen bij het aangaan van bepaalde uitdagingen. 

Water: staat voor emoties en je onderbewuste. Helder water kan duiden op duidelijkheid en zuiverheid, terwijl troebel water kan duiden op verwarring of emotionele instabiliteit. 

Zwangerschap: staat voor creativiteit, een nieuw begin en nieuwe mogelijkheden. Het kan symbool staan voor de geboorte van nieuwe ideeën of projecten, ook als deze niets met een daadwerkelijke zwangerschap te maken hebben. 

Tip: houd eens een droomdagboek bij. Schrijf direct na het wakker worden op wat je je nog herinnert van je dromen en na een tijdje ontdek je wellicht bepaalde (droom)patronen.