Kunst kijken: gebruik kunst om ervan te leren en te ontspannen

Kun je je nog herinneren dat je ouders je als kind meesleepten naar een museum en dat je er eigenlijk niet zo’n zin in had? Toch hadden je ouders een goede reden om dit te doen, want zowel voor kinderen als volwassen is het heel goed om naar kunst te kijken.

 

Het is de perfecte manier om je dagelijkse zorgen te vergeten, in een andere wereld te stappen en hierdoor te ontspannen. Je kunt ervan leren en het kan je een andere kijk op dingen geven of helpen om ons onszelf en elkaar beter te begrijpen. Grote denkers uit de geschiedenis wisten het al lang: zonder kunst geen leven.

 

Een bezoek aan een museum of expositie doe je misschien al voor je plezier, maar wist je dat het ook echt goed voor je is? “De wereld is een kunstwerk en beter te begrijpen vanuit poëzie dan vanuit rationele betogen,” schreef de Nederlandse filosoof Lammert Kamphuis in zijn afstudeeronderzoek en zo is het maar net. Door musea en exposities te bezoeken, films te kijken, literatuur te lezen en muziek te luisteren, leer je over de wereld én over jezelf. Kunst helpt ons én onze kinderen met alledaagse vraagstukken, het ontspant en het helpt je op een gezonde manier om even uit het drukke bestaan te stappen.

 

1. Het kan therapeutisch werken

Een andere moderne filosoof, de Britse Alain de Botton, benadrukt graag dat kunst zelfs therapeutisch kan werken en maakte samen met John Armstrong het boek en de bijbehorende website Art as Therapy. In het boek tonen de twee 150 kunstwerken die ons kunnen helpen bij verschillende facetten van ons leven; van het vinden van geluk, tot relaties goed houden en de dood accepteren. Kunst kan ons volgens Botton helpen met grote existentiële vragen en ons bijvoorbeeld ook rustig maken in tijden van zorgen en stress.

 

2. Het is groter dan jijzelf

De overleden Duitse filosoof Martin Heidegger zag kunst anders en zegt dat het ons een ervaring geeft die groter is dan wij zelf. Kunst ging van oudsher meer over een getrouwe representatie van de werkelijkheid. Stillevens, landschappen en personen werden zo waarheidsgetrouw mogelijk geschilderd, terwijl kunst later veel abstracter werd. Kunst geeft je een hele andere waarheid dan de waarheid die jij kent en zet je daardoor aan het denken.

 

3. Het helpt je kritisch te kijken

Kunst is bij uitstek een middel om kritiek te uiten op maatschappelijke vraagstukken en ook dat zet je aan het denken. Het leert ons over de geschiedenis, andere culturen en landen en laat ons werelden zien die we zonder kunst niet eens zouden kennen. Filosoof Albert Camus zei het al en had het dan vooral over literatuur. “In een roman kun je een alternatieve wereld laten zien en kunst kan een vorm van geweldloze opstand zijn.”

 

4. Het helpt je jezelf beter te begrijpen

Bij het leven komt helaas geen gebruiksaanwijzing en dus moeten we het doen met wat we van onze ouders, op school en onze omgeving leren. En dan nog is het soms een behoorlijke opgave. De keuzes die op onze weg komen, de problemen en de zoektocht naar geluk kunnen een behoorlijke strijd zijn en soms kun je je daarin best eenzaam voelen. Maar kunst laat je zien dat je niet de enige bent met dit soort gevoelens en kan je hierin troost bieden. Het kan je ideeën aandragen, biedt herkenning en laat ons inzien dat we allemaal gelijk zijn. Bovendien helpt kunst je bij de grote existentiële vragen als: “Wie ben ik?” en “Wie wil ik zijn?”

 

5. Zelf kunst maken is ook een goede manier om te ontspannen

Steeds meer mensen, ook degene die er misschien minder mee zijn opgevoed en ook niet speciaal een aangeboren talent ervoor hebben, ontdekken de voordelen van zelf creatief aan de slag gaan. Wist je bijvoorbeeld dat elke dag schrijven heel goed voor je kan zijn? Het helpt je gegrond te blijven, zorgt voor meer inzicht en bewustwording en stimuleert je creatieve brein. Om diezelfde reden zijn kleurboeken voor volwassen ook steeds populairder aan het worden. Wie het probeert, zal merken dat je er vrolijk van wordt. Het helpt je om meer in het moment te zijn en kan zelfs je energieniveau en je slaap beïnvloeden.