Het is me maar een paar keer overkomen. Ineens, midden in een droom, realiseerde ik me dat ik aan het dromen was. Daardoor veranderde de hele ervaring van het dromen zelf. Ik identificeerde me niet langer met het hoofdpersonage of de “ik-figuur” in de droom. Op de een of andere manier realiseerde ik me dat ik aan het dromen was—door sommige wetenschappers uit de droompsychologie wordt dit “de diepere, dromende Zelf” genoemd.

 

Het fenomeen waarbij je tijdens het dromen beseft dat je aan het dromen bent, wordt lucide dromen genoemd. Sommige meer ervaren lucide dromers kunnen dit bewustzijn zelfs gebruiken om de droomsituatie, de mensen en de omgeving in de droom te veranderen.

Toch is het doel van lucide dromen niet per se om invloed uit te oefen op je droom. Dit is misschien leuk en spannend, maar wat vooral mooi is, is het inzicht dat lucide dromen ons kan geven in de werking van onze hersenen. En misschien zelfs nog belangrijker: het leert ons over het mysterie van onze bewuste en onderbewuste geest.

 

De wetenschap achter lucide dromen

Volgens een artikel van Dr. Steven Novella, neuroloog aan Yale University, stelt veel onderzoek naar lucide dromen dat het een hybride staat is tussen volledig wakker zijn en de REM-slaap. “De frontale kwab van de hersenen is in lucide staat actiever dan tijdens de normale REM-slaap, maar niet zo actief als wanneer je volledig wakker bent.”
 

Veel ander onderzoek wijst ook uit dat de frontale kwab actief is tijdens lucide dromen. Volgens Dr. Novella is dit heel aannemelijk omdat “dat het deel van de hersenen is dat het meest betrokken is bij het testen van de werkelijkheid, zelfreflectie en metacognitie (denken over denken). In andere woorden, we bezitten hersenstructuren, vooral de frontale cortex, die onze hersenen in staat stelt om tot op zekere hoogte controle uit te oefenen op hun eigen activiteit. We ervaren dit ook als we denken over onze eigen gedachtes en aan zelfreflectie doen.”

 

Een vorm van mindfulness

Oké, genoeg wetenschap. Laten we nu naar onze eigen ervaring kijken. Als je aan een banaan denkt, kan je ook bij jezelf denken: ik denk nu aan een banaan. Door deze vorm van zelfreflectie of introspectie gedurende de dag in de praktijk te brengen, vergroot je de kans op het hebben van lucide dromen tijdens de nacht. Het geheim, volgens veel lucide dromers, is bewustzijn. Volgens Dr. Novella, is een van de meest bijzondere functies van het brein “dat we op onze eigen gedachtes kunnen reflecteren.”
 

De mogelijkheid om ons bewust te zijn van onze gedachtes en hierop te reflecteren, klinkt heel erg als mindfulness.

Door regelmatig aan mindfulness en meditatie te doen, zorg je ervoor dat je je minder identificeert met je bewuste ego en de relatie verandert die je met je opkomende gedachtes hebt. Je begint je te realiseren dat je niet je gedachte bent, maar dat je slechts degene bent die de gedachtes heeft. Zie je hoe dit verband heeft met de desidentificatie van je ego tijdens lucide dromen en de realisatie dat jij degene bent dia aan het dromen is?

 

Praktische tips voor lucide dromen

Regelmatige zelfreflectie en mindfulness is dus een goede manier om de kans op lucide dromen te verhogen. Andere bruikbare technieken zijn als volgt:

 

 

1. Houd een droomdagboek bij
 

Voordat we daadwerkelijk lucide kunnen dromen, moeten we eerst onze dromen onthouden. Bijna iedere droomtherapeut zal je vertellen dat een droomdagboek bijhouden een van de beste manieren is om te beginnen met het onthouden van je dromen.
 

Volgens de psychologie van Jung is dit een manier om je onderbewustzijn beter te leren kennen en dit is essentieel als je met je dromen aan de slag wil gaan. Houd een dagboek naast je bed en zodra je wakker wordt uit een droom, schrijf je deze op. Wacht vooral niet te lang, want een droom vervaagt vaak al na een paar minuten uit je geheugen.

Als je je dromen een tijdje hebt opgeschreven, begin je misschien tekenen te ontdekken die aangeven dat je aan het dromen bent en daardoor word je je er ook bewuster van tijdens de droom zelf.

 

 

2. Doe aan “reality checks” gedurende de dag

Vraag jezelf elke paar uur gedurende de dag: “Ben ik aan het dromen?” en doe ook iets om dit te checken. Probeer bijvoorbeeld je duim door de palm van je andere hand te drukken. Tijdens een droom zou je vinger er zo doorheen gaan en dit kan je helpen om je te realiseren dat je aan het dromen bent.

 

 

3. Gebruik een affirmatie of mantra voordat je gaat slapen

Herhaal voordat je gaat slapen tegen jezelf: “Ik ga me er bewust van zijn dat ik aan het dromen ben.” Herhaal dit elke keer als je merkt dat je bijna in slaap valt. Dit helpt om je bewustzijn ervan te overtuigen je te helpen met het lucide dromen.

 

 

4. Verhoog je bewustzijn
 

Terwijl ik dit stuk aan het schrijven was, kwam ik een artikel van Psychology Today over lucide dromen tegen. De schrijver van het artikel interviewde de bekende onderzoeker naar lucide dromen, Beverly D’Urso. Zij zei het volgende:

“De beste techniek om lucide dromen te hebben, is door meer bewustzijn te creëren en aandacht te besteden aan details, want als je dingen ziet die niet kloppen, dan is dat een teken dat je aan het dromen bent. Om het proces makkelijker te maken, kan je er een gewoonte van maken om je omgeving en je staat van bewustzijn te checken gedurende de dag. Als je een bepaalde gemoedstoestand tijdens de dag hebt, zet die zich namelijk vaak voort in je droom. Dus je checkt je omgeving en je bewustzijn gedurende de dag en dan zal je merken dat er iets verandert aan je omgeving als je begint met dromen.”

Beverly had al lucide dromen toen ze zeven jaar oud was dus ze weet waar ze het over heeft. Zij - en veel lucide dromers met haar - gelooft dat meer bewustzijn creëren hét geheim is om lucide dromen te kunnen ervaren.
 

In een maatschappij en werkcultuur die van ons vraagt altijd maar door te gaan, hebben we het soms niet eens meer in de gaten als iemand een kamer binnenkomt. Soms letten we maar gedeeltelijk op tijdens een gesprek met collega’s. We raken vaak onze sleutels kwijt of lopen straal voorbij iets waar we juist naar op zoek zijn. Kortom; een groot gedeelte van onze dag zijn we helemaal niet zo bewust.

 

Wat experts zeggen over lucide dromen

Lucide dromen is een fascinerend onderwerp en dit artikel is nog maar de top van de ijsberg. Ik heb het zelf nog niet gelezen, maar Lucid Dreaming: Plain and Simple, geschreven door Robert Waggoner en Caroline McReady, schijnt een fantastisch boek te zijn. Waggoner was een pionier op het gebied van onderzoek naar lucide dromen sinds de jaren zeventig. Hij definieert lucide dromen als een hele oude spirituele uiting die veel volkeren in de oudheid leerden en beoefenden. Het raakt nu weer in zwang dankzij films als Inception en The Matrix.
 

Tijdens een interview werd Waggoner gevraagd naar de relatief nieuwe apps die je kunnen helpen met lucide dromen. Zijn antwoord was simpel: “Mensen hebben al duidend jaar lucide dromen en al lang voordat er smartphones waren…Minfulness werkt veel beter werken dan het gebruik van een app en je hebt er geen batterij of data voor nodig…Door simpelweg te reflecteren op belangrijke vragen of koans (spirituele vragen waar een paradox in zit) raak je in een meer bewuste staat en dat kan resulteren in lucide dromen.”

We kunnen het dus heel technisch en ingewikkeld maken, maar wat deze wijsheid mij vertelt, is dat het belangrijk is om het simpel te houden. Dat het belangrijk is om mindful bewustzijn en zelfreflectie te blijven ontwikkelen en te kijken wat er gebeurt tijdens je dromen.

Er valt nog zoveel te ontdekken wat betreft ons menselijk potentieel en bewustzijn. En de basis van veel dingen is rustiger aan doen en je meer bewust worden van het huidige moment. Het lijkt erop dat dit ook voor lucide dromen het geval is.

Ik wens je mooie dromen!