Bacteriën - die staan tijdens deze virusvrezende Covid-tijden niet echt bovenaan jouw wensenlijstje. Maar als een stralende huid, een betere immuniteit en een superkrachtige energie wel op je verlanglijstje staan (dat geldt voor ons allemaal, toch?), dan zeggen deskundigen toch dat we bacteriën veel hartelijker zouden moeten omarmen. Uit tal van onderzoeken blijkt dat het cultiveren van de goede bacteriën in onze darmen het geheim is voor het verbeteren van bijna elk aspect van onze gezondheid. "Hippocrates, de vader van de moderne geneeskunde, had echt gelijk toen hij zei dat 'Alle ziektes beginnen in de darmen'," zegt Nishtha Patel, alias The Gut Expert, een voedingsdeskundige en arts. "In je darmen zit een hele kolonie bacteriën die communiceren met alles: van je hormonen tot je immuunsysteem."
Het probleem voor de meeste van ons is dat "het typische westerse dieet met veel vet en weinig vezels over het algemeen als schadelijk wordt gezien voor het microbioom in de darmen", legt Dr Deborah Lee van Dr Fox Pharmacy uit. "Het leidt tot een tekort aan vetzuren met een korte keten (SCFA's), wat kan leiden tot een veranderde immuunrespons. Men denkt ook dat dit verband houdt met de toename van auto-immuunziekten en atopische aandoeningen in de westerse wereld."
Dus hoe kunnen we de goeierikken laten gedijen, zonder onze gebruikelijke eetgewoonten te verstoren? Hier zijn 8 simpele trucs voor een evenwichtiger microbioom.
1. Als je geen tijd neemt voor je maaltijd…
Het lijkt misschien efficiënt om een boterham naar binnen te proppen achter je bureau, maar het is je maag die het moet ontgelden. "De spijsvertering begint in de mond," legt Nishtha uit, "waar enzymen in het speeksel het voedsel beginnen af te breken. Als je gehaast of gestrest eet, produceer je minder speeksel, zodat het zoutzuur in de maag het werk moet doen. Maar als er niet genoeg zuur is, komen er grotere onverteerde voedseldeeltjes in de dunne darm terecht, die na verloop van tijd gaatjes kunnen veroorzaken. Dit staat bekend als 'lekkende darm' - eiwitten die de darm niet zouden mogen verlaten, komen in de bloedstroom terecht en vice versa". Kun je het niet vermijden om snel je eten op te eten? Verruil je boterham dan eens voor een smoothie en voeg een beetje proteïnepoeder toe als dat kan. Vloeibaar eten = gemakkelijk te verteren.
2. Als je een doffe huid hebt…
Er zijn veel boosdoeners als het gaat om een doffe teint, maar deskundigen zijn het erover eens dat uv-licht misschien wel de grootste schuldige is. Gelukkig kan het microbioom van de darm een immuunrespons stimuleren om dit tegen te gaan. "Probiotica met lactobacillen zijn belangrijk voor een gezonde huid," zegt Dr Deborah. "In een onderzoek onder Koreaanse vrouwen van middelbare leeftijd leidde verrijking van de voeding met een lactobacillus-supplement tot verbeterde huidelasticiteit en verbeterde huidhydratatie."
Probiotica - of "goede bacteriën" - zitten in supplementen, maar ook in gefermenteerd voedsel zoals yoghurt, kefir en zuurkool.
3. Als je vaak ziek bent…
Een slijmlaag in de darmwand waarschuwt je immuunsysteem voor de aanwezigheid van ziekteverwekkers in het lichaam. "Het is onze eerste verdediging tegen ziekte," zegt Nishtha. Als de muscosale barrière dus is aangetast - door stress of een bacteriële verstoring - dan is je weerstand dat ook. "Het zit zo," waarschuwt Nishtha, "je kunt alle supplementen nemen die je wilt, maar als je barrière niet goed absorbeert, werken ze niet."
4. Als je vaak een opgeblazen gevoel hebt…
Een opgeblazen gevoel kan een teken zijn dat je spijsverteringsstelsel onder druk staat. "Het wordt vaak veroorzaakt door een trage doorvoer van voedsel door de darmen of overmatige gasproductie en het is een veel voorkomend symptoom van het Prikkelbare Darm Syndroom," legt Dr Deborah uit. Aandachtiger eten en je eten goed kauwen kan helpen dit te verminderen. Yoga kan ook helpen het spijsverteringsstelsel te stimuleren. Zowel Dr Deborah als Nishtha bevelen de kat-koe houding aan, zoals in deze flow.
5. Als je een zoetekauw bent…
Een hoog suikergehalte voedt de slechte bacteriën in onze darmen. "Stap over op Stevia," adviseert Nishtha. "Het is natuurlijk, beïnvloedt het bacteriële evenwicht niet zo erg als gewone suiker en omdat het zo zoet is, heb je er veel minder van nodig, wat weer beter is voor je gezondheid."
6. Als je huid slecht is…
Als je last hebt van pukkeltjes, dan focus je vaak eerst op wat je op je huid smeert. Maar wat je in je lichaam stopt, is ook belangrijk. "Er is een sterk verband tussen de gezondheid van je darmen en je huid," legt Dr Deborah uit. "Experts geloven dat er 'kruisbestuiving' is tussen de darmbacteriën en de mTOR-route- een belangrijke neurobiologische route in het lichaam die een enorme invloed heeft op groei, metabolisme en veroudering, en dat dit in verband kan worden gebracht met een lekkende darm en acne." Het goede nieuws? "Van laag-glycemische diëten is aangetoond dat ze je huid verbeteren," vervolgt Dr Deborah. Verruil dus je witte rijst, pasta of aardappelen voor volkorenvarianten en zoete aardappelen.
7. Als je een veggie bent…
"Veel vegetariërs die ik behandel zijn eigenlijk 'koolhydraat-tariërs!" zegt Nishtha. "Een boterham als ontbijt, een broodje bij de lunch, pizza als avondeten... Een glutenrijk dieet als dit is niet goed voor onze darmen - door de manier waarop ze worden verwerkt, kunnen gluten de darmen beschadigen en kleine gaatjes in de wanden veroorzaken, wat leidt tot 'lekkende darmen'. Let op dat je voor afwisseling zorgt." Probeer deze umami pokebowl eens als lunch of avondeten.
8. Als je je gestrest of verdrietig voelt…
Ooit vlinders gevoeld op je eerste dag in een nieuwe baan, of een steen in je maag bij het horen van slecht nieuws? Dat is je Entrisch Zenuwstelsel (ENS) - een netwerk van zenuwen in je darmen die met je hersenen communiceren. "Hoewel angst en depressie al lange tijd in verband worden gebracht met maag-darmklachten, denken onderzoekers nu dat het ook vaak andersom gebeurt," onthult Dr. Deborah. "Het ENS kan worden geactiveerd door irritatie van de darmen, wat onze emoties beïnvloedt." Het kan moeilijk zijn om nieuwe gewoonten aan te leren als je je down voelt, maar een eenvoudig probiotisch supplement kan helpen. "In één onderzoek kregen mensen met chronische stress drie weken lang probiotica met bifidobacteriën. Degenen met eerst de hoogste stressniveaus zagen de grootste verandering - zij beoordeelden zichzelf als gelukkiger, energieker en minder moe en depressief."