Lang voordat de eerste opbeurende mantra’s gedeeld werden op Instagram, bestond de klassieke Japanse gedichtvorm haiku (俳句) al. Een haiku is een kort, niet-rijmend gedicht en gaat meestal over een emotie of ervaring van de dichter. Laat je betoveren door de schoonheid van de zorgvuldig gekozen woorden en ontdek hier alles over de kunst van haiku.

Geschiedenis van haiku

De dichtvorm haiku is in de zeventiende eeuw ontstaan in Japan. De voorganger van de haiku is de tanka, deze Japanse dichtvorm is eeuwen ouder, maar vandaag de dag veel minder bekend. Dankzij Japanse haiku-meesters als Basho, Buson, Issa, en Shiki zijn haiku gedichten nog altijd populair. Hieronder vind je de vertaling van de beroemdste haiku aller tijden, geschreven door de Japanner Matsuo Basho (1644 - 1694):

Oh, oude vijver,
een kikker springt van de oever,
geluid van water.

Hendrik Doeff was de eerste Nederlander die haiku's schreef. Doeff was administrateur op het Nederlandse handelseiland Dejima bij Nagasaki, en in 1819 werden twee van zijn haiku's in het Japans gepubliceerd. Een immens grote eer.

How to: haiku

Hebben we je nieuwsgierig gemaakt om zelf aan de slag te gaan met haiku? Wakker je creativiteit aan met de onderstaande tips en inspireer anderen met jouw creaties van deze Japanse dichtvorm.

1. Lettergrepen
   Een haiku bestaat vaak uit drie regels van 5, 7 en dan weer 5 lettergrepen. In Japan worden ook andere vormen gebruikt, waarbij een haiku dan vaak op één regel wordt geschreven. In moderne haiku’s komen meerdere lettergrepen ook regelmatig voor. De wereldberoemde dichter Basho schreef ooit een haiku waarin de tweede regel maar liefst 9 lettergrepen had. Meer en meer westerse haikudichters schrijven hun eigen versies met een afwijkend aantal lettergrepen, meestal minder. Een absolute no go? Het gebruiken van meer dan 17 lettergrepen. Omdat haiku's zo kort zijn, moeten de gedichten snel tot de kern komen. De kunst is om tegelijkertijd genoeg ruimte over te laten voor de fantasie van de lezer. Iemand inspireren en aan het denken zetten: dat is de kracht van een perfecte haiku.
2. Natuur, het dagelijks leven & de seizoenen
   De klassieke Japanse haiku gaat meestal over de natuur, maar je kunt ook schrijven over het dagelijks leven. Een ander traditioneel onderwerp, is de verwijzing naar een van de Japanse seizoenen. Dit wordt vaak gedaan door het benoemen van een bloem, een dier of het weer dat kenmerkend is voor dat bepaalde seizoen. De onderstaande bekende haiku is een perfecte mix van de drie hoofdonderwerpen:

Bladeren vliegen
voor het huis over het veld,
de kat is extatisch.

3. Japans Nieuwjaar
   Een verwijzing naar het Japans Nieuwjaar, beter bekend als ‘het begin van de lente’, is ook populair. Vooral de eerste ochtend van het nieuwe jaar, wanneer alles in bloei staat, is een bron van inspiratie. Ook wij hebben ons laten inspireren door het Japans Nieuwjaar met The Ritual of Sakura. De fragiele bloesems van de Sakura boom (Japanse kers) worden door Japanse dichters vaak omschreven als 'lentesneeuw'. In Japan symboliseren ze de wedergeboorte van de natuur en puurheid. De delicate geur van kersenbloesem herinnert ons er aan dat het leven en schoonheid van korte duur zijn en dat je er dus met volle teugen van moet genieten. Ontdek onze The Ritual of Sakura collectie en ervaar elke dag als een nieuw begin.

Moderne haiku

Het belangrijkste verschil tussen een klassieke en een moderne haiku, is het gekozen onderwerp. Terwijl het voor de klassieke Japanse haiku een must is om te verwijzen naar een seizoen, de natuur, of het Japans Nieuwjaar, kan een moderne haiku over van alles gaan. Wat dacht je van een haiku over carnaval of je laatste bezoek aan de tandarts?

Wil je deze Japanse poëzie vorm wat meer verkennen voordat je aan de slag gaat? Ontdek hieronder de meest inspirerende haiku Instagram accounts voor je dagelijkse portie inspiratie:

@the.daily.haiku
@haiku
@dutch_haiku_edgw

Heb je wat ideeën gekregen? Dan is het nu tijd om het op papier te zetten. Veel plezier!