Czy posiadasz już zdolność aktywnego słuchania? Popraw swoje relacje i naucz się budować głębsze więzi dzięki tym wskazówkom ekspertów i już dziś stań się lepszym słuchaczem. 

W procesie skutecznego budowania i utrzymywania głębokich, wartościowych relacji ważna jest pewna umiejętność, która często bywa pomijana, a na ogół niedoceniana. Chodzi o umiejętność słuchania. 

Umiejętność prawdziwego wsłuchiwania się i rozumienia słów drugiej osoby może mieć duży wpływ na to, jak nawiązujemy relacje, wchodzimy w interakcje lub okazujemy empatię, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.  

Umiejętność bycia dobrym słuchaczem nie polega jedynie na milczeniu i przytakiwaniu. Jest to aktywne uczestniczenie, które może w znacznym stopniu poprawić sposób prowadzenia rozmów i nawiązywania kontaktów ze wszystkimi ludźmi, od rodziny i przyjaciół do partnerów i współpracowników. 

Jeśli więc czujesz, że nadszedł czas, aby uwolnić moc aktywnego, uważnego słuchania, czytaj dalej, żeby odkryć, dlaczego umiejętność ta jest tak ważna, a także poznać wskazówki ekspertów jak ją natychmiast rozwinąć.  

DLACZEGO SŁUCHANIE JEST TAK WAŻNE? 

Słuchanie – w swoim najbardziej podstawowym znaczeniu – jest istotną częścią codziennego życia. Słuchanie muzyki w trakcie drogi do pracy, nasłuchiwanie baristy, który przygotowuje Twoją kawę, wysłuchiwanie codziennych wiadomości lub przysłuchiwanie się spotkaniu w pracy. Ale czy przyszło Ci kiedyś do głowy pytanie, jaka jest różnica między zwykłym słuchaniem drugiej osoby a uważnym wsłuchiwaniem się w jej słowa? 

Pierwszy rodzaj kontaktu to bierna interakcja, natomiast drugi wymaga głębokiego skupienia, aktywnego zaangażowania i uważności. Wiąże się też z przywiązywaniem uwagi do wielu rzeczy poza samymi słowami. Eksperci zasadniczo zgadzają się, że ton głosu, mowa ciała i mimika twarzy pełnią ważną rolę w sposobie przekazywania tego, co naprawdę mamy na myśli. 

Bycie dobrym słuchaczem może pomóc w budowaniu relacji, zdobywaniu zaufania i pogłębianiu wzajemnego zrozumienia między ludźmi. 

„Z mojego doświadczenia wynika, że siła uważnego słuchania polega na rozwijaniu empatii i zrozumienia” – wyjaśnia Bayu Prihandito, certyfikowany psycholog, life coach i założyciel Life Architekture.  

„Kiedy uważnie słuchamy drugiej osoby, sprawiamy, że ma ona wysokie poczucie własnej wartości oraz wie, że jej myśli i uczucia są dla nas ważne. Wierzę, że jest to niezbędne w budowaniu zaufania i silnych relacji”. 

Dr Craig Kain, psycholog i psychoterapeuta prowadzący od ponad 30 lat prywatną praktykę, zgadza się z tym twierdzeniem. „Umiejętność dobrego słuchania pełni kluczową rolę w budowaniu i utrzymywaniu relacji, ponieważ dynamikę najbardziej intymnych relacji międzyludzkich można sprowadzić do trzech potrzeb: chcemy czuć się bezpiecznie, chcemy być rozumiani i chcemy czuć się ważni” – wyjaśnia. 

„Potrzeba bycia zrozumianym jest najważniejsza, ponieważ to od niej zależą nasze potrzeby bycia ważnym i bezpiecznym. Słuchanie jest kluczowe dla osiągnięcia zrozumienia”. 

Mając na uwadze korzyści wynikające ze stania się lepszym słuchaczem, przyjrzyjmy się wskazówkom ekspertów, które pomogą nam zastosować teorię w praktyce. 

6 EXPERT TIPS FOR BETTER LISTENING 

1. Bądź tu i teraz 

„Ważne jest, aby być jak najbardziej obecnym w rozmowie”– mówi Prihandito. „Oznacza to, że należy skoncentrować się i zapomnieć o sprawach osobistych, wyciszyć telefon i poświęcić całą uwagę rozmówcy. Dzięki uważności możemy uchwycić istotę rozmowy w całości, zarówno w werbalny, jak i niewerbalny sposób. 

2. Okazuj aktywne zaangażowanie 

Słuchanie nie jest bierną czynnością – wszyscy chcemy czuć, że rozmówca nas słucha. „Aby potwierdzić swoją obecność, zaangażowanie oraz zainteresowanie, możesz kiwać głową, utrzymywać kontakt wzrokowy lub przypominać o swoim udziale w rozmowie w werbalny sposób”– zauważa Prihandito. „Parafrazowanie lub powtarzanie słów mówiącego (technika odzwierciedlania) jest kolejnym świetnym sposobem na pokazanie rozmówcy, że uważnie słuchasz, analizujesz usłyszane słowa i potwierdzasz zasadność wyrażanych uczuć”. 

3. Staraj się nie przerywać 

Mimo że wydaje się to być oczywistą radą, Kain zauważa, że w rzeczywistości dla wielu z nas jest to trudniejsze, niż mogłoby się wydawać. Nie chodzi jedynie o zabieranie głosu w trakcie czyjejś wypowiedzi, ale też o oddalanie się od rozmówcy, przenoszenie uwagi na swój telefon, a nawet rozpraszanie się myśleniem o tym, co za chwilę powiesz. Wszystko to jest traktowane jako przerywanie. Kain sugeruje wykonanie pewnego zadania: „ćwiczenie, które poprawia umiejętność słuchania, polega na poświęceniu jednego lub dwóch dni, aby zwrócić uwagę na to, jak często przerywamy naszym rozmówcom”. 

4. Więcej niż słowa 

„Jednym ze sposobów na poprawienie umiejętności słuchania jest postawienie się w roli terapeutów, którzy słuchają nie tylko samej treści, ale też emocji” – mówi Kain. „O ile terapeuci z całą pewnością słuchają słów swojego rozmówcy, słuchają również wyrażanych przez niego uczuć, a także skupiają się na innych sposobach przekazywania informacji, na przykład na mowie ciała. Dając drugiej osobie do zrozumienia, że dostrzegamy jej odprężenie lub zaciśniętą szczękę, także potwierdzamy, że skupiamy się na rozmowie”. 

5. Zastanów się nad przyczynami 

„Kiedy terapeuta słucha swojego klienta, zastanawia się: «dlaczego on mi o tym mówi?»” – twierdzi Kain. „Często w słowach mówiącej osoby ukryte jest pewne pragnienie wyrażone w niebezpośredni sposób. Kolejną formą uważnego słuchania jest usłyszenie tych ukrytych pragnień, a w razie potrzeby reagowanie na nie. Przykładowo: Twój partner mówi Ci, że dzieci bardzo go zmęczyły, co jest sygnałem, że potrzebuje przerwy. Możesz wtedy poszukać opiekunki do dzieci i zaplanować randkę. A kiedy na przykład usłyszysz od przyjaciółki, że czuje się samotna – zaproś ją na kawę”. 

6. Miej otwarty umysł 

Dla Prihandito jedną z najważniejszych zasad uważnego słuchania jest przyjęcie nieoceniającej postawy. „Najlepiej jest powstrzymać się od natychmiastowych reakcji, a zamiast tego spróbować zrozumieć punkt widzenia mówiącej osoby, jej emocje i opinie” – wyjaśnia. „Postaw się w jej sytuacji, zanim zareagujesz na wypowiadane słowa”.