Chcesz dbać o środowisko, ale często robisz zakupy? Te proste wskazówki pomogą Ci kupować bardziej świadomie.

Wszyscy chcemy mieć swój udział w ochronie planety, ale żyjemy przecież w świecie nastawionym na konsumpcję. Trudno więc jest nam się oprzeć szybko zmieniającym się trendom w modzie czy też wygodzie zakupów online. Styl życia zgodny z filozofią „zero-waste” i zerową emisją netto jest jak najbardziej godny pochwały. Niemniej jednak dla większości z nas osiągnięcie takiego efektu z dnia na dzień jest praktycznie niewykonalne. Możemy jednak w bardziej świadomy sposób podejmować decyzje zakupowe. Oto 13 wskazówek, jak to zrobić. 

1. Monitoruj swój ślad węglowy

Mówiąc o „śladzie węglowym” często myślimy o poszczególnych krajach lub dużych korporacjach, ale jest on udziałem każdego z nas. Kalkulator śladu węglowego może ujawnić zaskakujące informacje. Oblicza on emisję CO2 na bazie wprowadzonych do niego takich danych jak Twoje loty samolotem czy sposób robienia zakupów spożywczych lub odzieżowych. To prosty sposób na zobrazowanie wpływu naszych codziennych wyborów na środowisko. Regularny monitoring (np. raz w miesiącu) pomaga śledzić swoje postępy i ustalać realistyczne cele w celu zmniejszenia śladu węglowego. 

2. Myśl długoterminowo, nie wybieraj szybkich rozwiązań

Kiedy czegoś potrzebujemy (lub chcemy), najłatwiejszym rozwiązaniem jest zamówienie tego szybko i tanio. Jednakże warto pomyśleć w dłuższej perspektywie, a nie tylko skupiać się na natychmiastowej satysfakcji. Zastanów się nad żywotnością kupowanego produktu. Zadaj sobie pytanie: Na jak długo mi to wystarczy? Kupując droższe, ale wyższej jakości i trwalsze produkty, które będą służyć dłużej, nie będziesz ich zbyt często wymieniać, co z kolei przełoży się na oszczędność pieniędzy i zasobów. Wskazówka: zawsze wybieraj produkty z gwarancją. Nie chodzi tu tylko o kwestię dbania o pieniądze, ale także o to, że produkt został wykonany z wysokiej jakości materiałów, a jego producenci są przekonani o jego trwałości. 

3. Kupuj u lokalnych dostawców

Nie chodzi tylko o wspieranie małych firm; zaletą zakupów lokalnych jest to, że sprzedawane towary nie musiały przemierzyć całego świata, aby do Ciebie dotrzeć. Mniej przebytych kilometrów to mniejsza emisja spalin, a także mniej opakowań, którymi zabezpiecza się je podczas transportu.  

4. Sprawdzaj etykietę energetyczną

Niektóre urządzenia domowe mogą być prawdziwymi pożeraczami energii. Tak więc, kupując sprzęt AGD, oświetlenie lub elektronikę, zawsze zwracaj uwagę na etykietę Energy Star lub etykietę energetyczną. Znajdziesz na nich informacje o tym, ile energii zużywa dany produkt. Wybierając energooszczędne produkty, ograniczasz zużycie energii w swoim gospodarstwie domowym, oszczędzając w dłuższej perspektywie pieniądze i zasoby naturalne. 

5. Kupuj rzeczy, które dają się naprawić

Przed zakupem warto dowiedzieć się, czy dany produkt można naprawiać, a jeśli nie – czy dostępne są jego wersje, które dają taką możliwość? Obecnie wiele marek oferuje usługi odkupu produktów lub ich naprawy. Na przykład firma Uniqlo uruchomiła studio Uniqlo, w którym oferuje usługę naprawy odzieży i możliwość oddania ubrań do upcyklingu lub ozdobienia haftem. Również Patagonia zachęca do samodzielnych poprawek, podając na swojej stronie internetowej szczegółowe instrukcje, jak to zrobić. Nauka podstawowych umiejętności, takich jak szycie czy naprawa małych urządzeń, może przedłużyć żywotność posiadanych produktów. 

6. Wybieraj dostawy z odbiorem w punkcie lub paczkomacie

Chociaż udanie się do lokalnego sklepu pieszo lub na rowerze jest zawsze najlepszą opcją, czasami zakupy online są po prostu nieuniknione. Tymczasem według jednego z badań 53% kosztów wysyłki przypada na ostatni kilometr dostawy (do domu). Tak więc, kupując w Internecie, warto wybierać sklepy, które oferują dostawę do punktów odbioru lub paczkomatów, a nie bezpośrednio do domu.  

7. Wypożyczaj zamiast kupować

O ile zakup wysokiej jakości płaszcza zimowego na długie lata to świetny pomysł, w przypadku innych produktów ta zasada nie zawsze się sprawdza. Mamy tu na myśli kreację na wesele lub narzędzie potrzebne do realizacji jednorazowego projektu. Jeśli zamierzasz czegoś użyć tylko raz lub dwa razy, może lepiej to wypożyczyć? Wypożyczalnie odzieży, takie jak Rent the Runway czy My Wardrobe HQ, oferują ubrania za ułamek kosztów środowiskowych w porównaniu z zakupem nowego produktu. Aplikacje typu Streetbank czy Peerby także udostępniają platformę, na której sąsiedzi mogą dzielić się przydatnymi sprzętami domowymi (i nie tylko!). 

8. Poznaj bliżej firmę

Zanim coś kupisz, dowiedz się czegoś więcej o firmie, która stoi za danym produktem. Czy jest ona transparentna w kwestii łańcucha dostaw? Czy zobowiązała się do prowadzenia działalności w duchu zrównoważonego rozwoju? Sprawdź, czy produkt posiada certyfikat np. Fair Trade lub B CorpTM. Marki, które udostępniają informacje o pochodzeniu surowców, kwestiach związanych z zatrudnieniem, a także wpływie na środowisko, są często bardziej zaangażowane w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. 

9. Materiały są ważne

Przed zakupem sprawdź, z czego wykonano dany produkt. Naturalne włókna, takie jak bawełna ekologiczna, konopie i len, czy materiały takie jak poliester z recyklingu i przetworzony plastik, często mają mniejszy wpływ na środowisko niż materiały syntetyczne, które nie ulegają biodegradacji. Unikaj ubrań z takich tkanin jak nylon czy akryl, które są produktem ropopochodnym i mogą przyczyniać się do zanieczyszczenia mikroplastikami. 

10. Kupuj używane produkty

Zamiast kupować coś nowego, sprawdź, czy możesz to kupić z drugiej ręki. Od mebli po obuwie, na wielu platformach z używanymi rzeczami, takich jak eBay i ThredUp, dostępna jest funkcja wyszukiwania produktów według zdjęć, co ułatwia znalezienie dokładnie tego, czego szukasz. Wystarczy zrobić zrzut ekranu interesującej Cię rzeczy i przejrzeć dostępne opcje z drugiej ręki.  

11. Cyfrowe alternatywy

Choć przerzucanie stron papierowej książki lub słuchanie muzyki z nowej płyty winylowej jest przyjemnym doświadczeniem, cyfrowe odpowiedniki pozwalają oszczędzać cenne zasoby. Audiobooki to świetny sposób na poznanie świata literatury w podróży, a aplikacje takie jak Readly udostępniają w formie cyfrowej wszystkie obecnie wydawane czasopisma i gazety.  

12. Wybieraj produkty wielofunkcyjne

Zanim coś kupisz, zastanów się, jakie zastosowania ma dany produkt. Być może zamiast kupować oddzielnie krem z filtrem SPF i krem nawilżający można kupić jeden produkt, który łączy w sobie obie te funkcje? Pomyśl też o opakowaniu. Wybieraj produkty, które można ponownie napełniać lub takie, które mogą zostać poddane upcyklingowi, gdy zostaną już zużyte.  

13. Wybieraj minimalistyczne opakowania

Według badania organizacji WRAP 40% odpadów z tworzyw sztucznych w Europie pochodzi z opakowań żywności. Kolejne badanie wykazało, że plastikowe opakowania wcale nie wydłużają okresu przydatności do spożycia. Co więcej, często wręcz zachęcają do kupowania większych ilości, niż potrzeba, co z kolei może prowadzić do marnowania żywności. Świetną alternatywą jest zatem zabieranie ze sobą własnej torby na zakupy do lokalnych sklepów spożywczych lub kupowanie jedzenia w miejscach takich jak Zero Waste Bulk Food (które używają opakowań wielokrotnego użytku). Jeśli chodzi o produkty inne niż spożywcze, warto szukać marek, które wykorzystują w swoich opakowaniach materiały pochodzące z recyklingu lub nadające się do kompostowania, a jeszcze lepiej tych, które przeszły na opakowania bezodpadowe.  

Najważniejszy wniosek? Pomyśl przed zakupem. Przy odrobinie rozeznania możesz wyrobić nowe nawyki zakupowe, które w dłuższej perspektywie będą dla Ciebie lepsze.