Chcesz dowiedzieć się czegoś więcej na temat powięzi? Dzięki wskazówkom naszych ekspertów dowiesz się, jak dbać o tę błonę z tkanki łącznej, aby zmniejszyć ból, poprawić postawę i złagodzić stres.

W ostatnich latach słowo powięź robi karierę w świecie wellness – zresztą nie bez powodu. Ta często pomijana tkanka odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu bólu, poprawie postawy, a nawet w zmniejszaniu stresu. Jednak dla wielu z nas powięź nadal pozostaje zagadką. Czym jest i jak można o nią dbać?

W tym artykule wyjaśniamy, czym jest powięź, jak zmienia się z czasem oraz jak zachować ją w dobrym stanie z myślą o poprawie ogólnego samopoczucia. Chcesz zgłębić ten temat?

Czym jest powięź w ciele człowieka?

Mówiąc najkrócej, powięź to tkanka łączna, dzięki której w organizmie wszystko funkcjonuje tak, jak powinno. Głównym budulcem powięzi jest kolagen i wyróżniamy jej cztery główne typy: powięź powierzchowna (pod skórą), powięź głęboka (wokół mięśni), powięź trzewna (otaczająca narządy) i otrzewna ścienna (wyściełająca wnętrze ciała, np. klatki piersiowej i jamy brzusznej).

„Powięź jest często określana mianem „osłonowej” tkanki łącznej otaczającej nasze narządy, kości, naczynia krwionośne, włókna nerwowe i mięśnie” — wyjaśnia Eloise Skinner, instruktorka fitness i jogi, a także psychoterapeutka. Osłona ta chroni każdą strukturę z osobna, ale również łączy je, utrzymując w jedności całe ciało.

Zdrowa powięź jest elastyczna i sprężysta, umożliwiając wykonywanie płynnych ruchów. Jednak stres, urazy lub brak aktywności fizycznej mogą doprowadzić do jej napięcia, powodując sztywność podobną do napięcia mięśniowego.

Przeczytaj więcej: Bolą Cię plecy? Ta łagodna sesja jogi może Ci pomóc

Jak i dlaczego powięź się zmienia

Powięź ulega naturalnym zmianom, sztywniejąc z upływem lat. „Z wiekiem powięź często staje bardziej sztywna, mniej elastyczna i grubsza, co z kolei przekłada się na problemy z mobilnością i związany z tym dyskomfort” — mówi Skinner. Ale na powięź wpływa nie tylko wiek, ale także poziom aktywności, stres i postawa ciała.

„Na powięź ma również wpływ niewystarczająca ilość ruchu, niewłaściwa postawa lub ułożenie ciała, a co ciekawsze, nawet zmiany emocjonalne. Badania potwierdzają, że depresja lub długotrwały stres mogą przyczynić się do większej sztywności i mniejszej elastyczności powięzi”.

Przeczytaj więcej: Siedem wskazówek, jak pokonać stres w pracy

Jak rozpoznać objawy sztywnienia powięzi

Ból powięzi bywa często mylony z napięciem mięśni lub sztywnością stawów, co utrudnia jego identyfikację. Jednak jeśli uporczywe bóle nie ustępują, warto przyjrzeć się temu bliżej.

Napięcie powięzi często objawia się ogólną sztywnością lub dyskomfortem, szczególnie z rana lub po długich okresach braku aktywności. „Ból mięśni lub stawów, który ustępuje po ćwiczeniach, może być związany z powięzią” — mówi Skinner. „Bardziej intensywne zapalenie powięzi może prowadzić do takich schorzeń jak zespół bólu mięśniowo-powięziowego, który objawia się bólem niektórych grup mięśni, np. szyi lub dolnej partii kręgosłupa”.

Główne objawy spadku elastyczności powięzi:

• Wzmożone napięcie mięśniowe: Sztywność powięzi może objawiać się napięciem mięśni, które nie ustępuje po rozciąganiu, szczególnie w obszarach takich jak szyja, ramiona czy dolna partia pleców.
• Ból podczas ruchu: Sztywność powięzi może powodować dyskomfort podczas ruchu, ponieważ ogranicza jego zakres.
• Częste napięciowe bóle głowy: Napięcie powięzi w górnej części ciała, zwłaszcza szyi i ramion, może wywoływać napięciowe bóle głowy.
• Zespół bólu mięśniowo-powięziowego: Ta dolegliwość charakteryzuje się tkliwymi „punktami spustowymi” w określonych grupach mięśni.
• Mniejszy zakres ruchu: Sztywna powięź ogranicza elastyczność, szczególnie w biodrach, dolnej partii pleców i ramionach.
• Zapalenie powięzi podeszwy: Napięcie powięzi w stopach może prowadzić do stanu zapalnego, powodując ból pięty.

Przeczytaj więcej: Czujesz rano, że Twoje mięśnie są nierozciągnięte? Piętnastominutowa sesja radosnej jogi

Jak dbać o powięź

Aby poprawić zdrowie powięzi, można zacząć od ćwiczeń rozciągających w domu, które złagodzą napięcia i poprawią ogólne samopoczucie. Uwaga, spojler: joga poprawiająca elastyczność i automasaż to podstawa.

1. Masaż ciała kamieniem gua sha: Aby poprawić krążenie i zmniejszyć sztywność mięśni pleców, ramion i nóg, wykonaj masaż kamieniem gua sha.
2. Pozycja psa z głową w dół: Do rozciągania powięzi w nogach i stopach Skinner zaleca właśnie tę pozycję jogi. Unieś biodra, wyciągając głowę i ręce do podłoża, i na przemian prostuj nogi, jak podczas jazdy na rowerze, aby pogłębić rozciąganie. Nasza sesja jogi dla początkujących będzie dobrym punktem wyjścia. 
3. Wałek piankowy do masażu dolnej partii pleców: Połóż się na plecach, umieszczając wałek piankowy pod ich dolną partią. Przyciągnij kolana do siebie i obróć biodra na jedną stronę, a następnie drugą.
4. Toczenie piłki tenisowej stopami: To jedno z ulubionych ćwiczeń Skinner z myślą o powięzi w stopach. Roluj piłką tenisową łuk stopy, zatrzymując się w napiętych miejscach, aby je rozluźnić.
5. Pozycja kot/krowa: Na czworakach, powoli przechodź z pozycji zaokrąglonego kręgosłupa do wygiętego, pozwalając powięzi na plecach rozciągnąć się.
6. Rozciąganie zginaczy bioder: Trzymając się blatu, przenieś ciężar ciała na jedną nogę i przyciągnij przeciwną piętę do pośladków, aby rozciągnąć powięź biodrową. W przypadku tego ćwiczenia Skinner radzi trzymać się blatu dla równowagi.

Przeczytaj więcej: Terapia rozciągania powięzi dla jaśniejszej skóry i wzmocnionego ciała

Korzyści z terapii powięziowej

Chociaż domowe metody dbania o zdrowie powięzi to świetny pomysł, w przypadku uporczywego lub silnego bólu najlepiej jest skorzystać z profesjonalnej terapii powięziowej. „Terapia powięziowa może mieć różne oblicza, ale często polega na rozciąganiu i uwalnianiu napięcia w tkankach powięziowych” — wyjaśnia Skinner.

„Rozciąganie powięzi pobudza krążenie, umożliwiając lepszy przepływ krwi do mięśni, zmniejszając napięcie i poprawiając sprawność fizyczną. Może też pomóc zwiększyć zakres ruchu, ułatwiając poruszanie się i zmniejszając ryzyko kontuzji”.

Szukając wykwalifikowanego terapeuty, warto wziąć pod uwagę specjalistów w dziedzinie fizjoterapii, masażu lub osteopatii. Wielu fizjoterapeutów oferuje spersonalizowane zabiegi powięziowe. Aby znaleźć najlepszego terapeutę dla siebie, warto poszukać w Internecie, poczytać opinie i rekomendacje.

Przeczytaj więcej: Czym jest świadomość i dlaczego jest taka ważna?