Herken je dit? Zodra je de voordeur opent, word je overvallen door al het verkeerslawaai. Gelukkig heb je je airpods bij je, dus je loopt volhardend door naar de supermarkt. Eenmaal aangekomen lijkt het alsof de achtergrondmuziek op vol volume staat en de huilende baby in gangpad 3 in je eigen boodschappenkarretje zit. Of: als je een ruimte met onbekenden binnenstapt, heb je binnen een fractie van een seconde door dat de dame in rood overstuur is. Ja? Dan ben je waarschijnlijk hooggevoelig en je hyperbewust van licht, geluid en de gevoelens van anderen. Wat is hooggevoeligheid precies en hoe ga je er het beste mee om? Ontdek of je een Hoog Sensitief Persoon (HSP) bent en hoe je je gevoeligheid kunt erkennen als een kracht.
De geschiedenis van HSP
Zoals hierboven beschreven, zijn hoogsensitieve mensen superalert voor alles wat er om hen heen gebeurt. Ze pikken alles op, van beelden en geluiden tot de emoties van anderen en de sfeer in een ruimte. Met andere woorden; hun voelsprieten staan haarscherp afgesteld. Maar wie definieerde de term HSP eigenlijk?
In 1996 publiceerde Elaine Aron, psychotherapeute en HSP-er, het boek Hoogsensitieve Personen. Ze combineerde wetenschappelijk onderzoek met haar ervaringen als therapeute, waardoor het boek nuttig is voor zowel hoogsensitieve personen zelf, als voor de mensen die dichtbij hen staan.
Dit boek is voor velen een eye-opener geweest, want massa's gevoelige mensen herkenden zich erin. Het bevat heldere tips en adviezen om met hooggevoeligheid om te gaan, van je onzekerheid af te komen en hoe je een nieuw sociaal evenwicht vindt. Kortom: de term ‘HSP’ was met haar boek geboren. Twijfel je of je aan de HSP-kenmerken voldoet? Vul dan deze snelle test van Psychologie Magazine in en je weet het binnen een paar minuten!
Introvert of extravert
Over het algemeen bestaan er twee soorten hoogsensitieve personen: de grootste groep, ongeveer 70 procent is rustig en introvert. Zij voelen zich prettig bij een evenwichtig leven, met zo min mogelijk risico. Ze gaan in het weekend liever naar een rustig park, dan dat ze gaan shoppen in het drukke centrum. Introverte HSP-ers houden er niet van om in grote mensenmassa's te zijn met veel prikkels.
De andere groep, ongeveer 30 procent, is juist extravert en heeft behoefte aan nieuwe ervaringen en spanning. Extraverte HSP-ers houden van gezelschap, hebben een actief sociaal leven, zijn snel verveeld, en hebben een grote honger naar prikkels. Waar deze mensen vaak tegenaan lopen, is dat ze door hun open houding de schijn wekken alsof ze bakken energie hebben, maar ‘achter de schermen’ verwerken ze alles heel intens. Hierdoor zijn ze sneller moe en hebben ze meer behoefte aan rust. Ze hebben dan ook vaak moeite met het vinden van een gezonde balans. In feite beleven ze continu een innerlijke strijd tussen rust nemen en zoveel mogelijk willen beleven. Jonge, extraverte HSP-ers vinden het vaak heerlijk om zich uit te leven op een festival. Je kunt er ook vanuit gaan dat hun agenda bomvol staat met sociale afspraken, omdat ze niet graag alleen zijn. Na afloop zullen ze, net als de introverte HSP-ers, moe en overprikkeld zijn en tijd nodig hebben om alles te verwerken omdat ze het leven zo intens beleven.
Dus, of je nu een introverte of een extraverte HSP-er bent, luister altijd naar je lichaam. Als je voelt dat je echt toe bent aan rust, handel daar dan naar. Steek een geurkaars aan, kook je favoriete comfort food, rol je yogamat uit voor een ontspannen flow, of maak een strandwandeling. Doe iets wat voor jou goed werkt.
Omgaan met hooggevoeligheid
In ons hectische leven lijkt het alsof hoogsensitief zijn alleen maar nadelen heeft. Iedereen is druk, spontaan en gezellig. Voor HSP-ers kan het moeilijk zijn om hun plek in te nemen en begrepen te worden door mensen die geen rekening houden met hun gevoeligheid. Dit resulteert in spanningen op het werk en in relaties. Hooggevoelige mensen hebben vaak last van stemmingswisselingen, depressies en angsten. We horen je denken; zitten er dan helemaal geen positieve kanten aan hoogsensitief zijn?
Allereerst: hoogsensitiviteit is niet iets wat je hoeft te 'genezen'. Onthoud dat het juist een positieve eigenschap is. Er is bewijs dat HSP-ers die een gelukkige jeugd hebben gehad een betere mentale en fysieke gezondheid hebben dan niet-HSP-ers. In negatieve situaties ben je kwetsbaarder, maar in een positieve omgeving kun je juist hoogtes bereiken die anderen nooit zullen bereiken. Dus, leren hoe je je gevoeligheid als een kracht ziet, is de sleutel.
Met deze praktische tips & tricks leer je om te gaan met je hooggevoeligheid:
- Leer te ontspannen, bijvoorbeeld door een meditatie of yoga. Zoek iets dat voor jou werkt, het moet je geen moeite kosten.
- Houd je omgeving schoon. Voorkom een overdaad aan prikkels door rondslingerende spullen op te bergen. Dit geldt vooral voor de ruimtes waar je werkt en uitrust.
- Doe niet te veel dingen tegelijk. Probeer je aan deze gouden regel te houden: begin pas met iets nieuws als je hetgeen waar je mee bezig bent hebt afgerond. Werk to-do lijstjes stap voor stap af en je voelt je automatisch rustiger.
- Neem tijd voor jezelf. Trek je terug om uit te rusten en voldoende te slapen. Onthoud: je bent niet saai, je zorgt gewoon goed voor jezelf.
- Drink minder koffie. Ook al helpt koffie je door vermoeiende dagen heen, het veroorzaakt ook een intense adrenalinestoot. En dat is het tegenovergestelde van wat je nodig hebt.
- Wees duidelijk over je grenzen. Tip: laat je vrienden van tevoren weten dat je tot 22.00 uur blijft. Zo stel je ze niet last minute teleur (en jij voelt je niet rot als je weggaat, win-win!).
- Accepteer dat je hooggevoelig bent. Wees geduldig met jezelf en luister naar je lichaam.
In het algemeen is het heel belangrijk om te luisteren naar wat jíj nodig hebt en voldoende rust te nemen. Kun je wel iets extra's gebruiken om die zen-modus te bereiken? Vind met The Ritual of Jing jouw pad naar innerlijke vrede en ontdek de kunst van kalmte en stilte. Creëer een rustgevende routine en ervaar diepe ontspanning en een weldadige nachtrust.